|
белгиладилар. Демак, хун ҳақи ё минг динор, ё ўн икки минг дирҳам тўланади. Бундан бошқасига ҳужжат келмаган.
Шаръий динор 4,25 грамм олтинга тенг, шаръий мисқолнинг вазни - мана шу, шаръий дирҳам эса 2,975 грамм кумушга тенг.
Шунга кўра, ўлдирилганнинг хуни 4250 грамм олтинга ёки 35700 грамм кумушга тенг.
4250 грамм олтинга, 35700 грамм кумушга тўғри келадиган қоғоз пул билан тўласа ҳам бўлади.
Ҳур, қул, эркак, аёл, мусулмон ва зиммийнинг хун ҳақлари баробарлигига далил, Пайғамбар с.а.в.нинг:
«الْمُسْلِمُونَ تَتَكَفَّأُ دِمَاؤُهُمْ»
«Мусулмонларнинг қонлари баробардир»,
«فيِ النَّفْسِ الْمُؤْمِنَةِ مِأةً مِنَ الإِبْلِ»
«Мўмин жон учун юзта туядир»,
«عَقْلُ شِبْهِ الْعَمْدِ مُغَلَّظَةٌ»
«Яримқасддан қилинган қотилликнинг хун ҳақи жуда катта миқдордадир»,
«أَلاَ إِنَّ قَتِيلَ الْخَطَإِ شِبْهِ الْعَمْدِ قَتيْلَ السَّوْطِ أَوِالْعَصَا فِيهِ مِائَةٌ مِنَ الْإِبْلِ»
«Бехосдан, яримқасддан қамчи ёки таёқ билан қилинган қотилликнинг (хун ҳақи) юзта туядир», ҳамда Яман аҳлига ёзган мактубларида:
«وَأَنَّ فِي النَّفْسِ الدِّيَةَ مِائَةً مِنَ الْإِبْلِ»
«Жон учун юзта туя хун ҳақидир», деганларидир. Бу далиллар умумий маънода бўлиб, эркак ва аёлга ҳам, ҳур ва қулга ҳам тааллуқлидир. «Мусулмонларнинг қонлари баробардир», деганлари уларнинг хунлари баробарлигига далолат қилади. Шунга кўра, ҳурнинг хун ҳақи қулнинг хун ҳақидан, эркакнинг хун ҳақи аёлнинг хун ҳақидан фарқ қилмайди. У кишининг «яримқасддан», «бехосдан», деган сўзлари ҳам умумий маънода бўлиб, эркагу аёлга ҳам, ҳуру қулга ҳам тааллуқлидир. «Мўмин жон учун», «жон учун», деган сўзлари ҳам умумий маънода бўлиб, эркагу аёлни ҳам, ҳуру қулни ҳам ўз ичига олади. Мана шулар эркак ва аёлнинг, ҳур ва қулнинг хун ҳақи борасида бир хилликларини кўрсатувчи очиқ далиллардир. Аммо Муоз ибн Жабал ривоят қилишича, Пайғамбар с.а.в.:
128-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222